Nghề đập vỏ ốc ở Lý Sơn

Ốc Xà Cừ có ở hầu khắp các vùng biển trên cả nước của chúng ta. Nhưng riêng Lý Sơn, loại ốc này có vị dai giòn, mặn với vị đặc trưng như thế nên giá ốc cừ nơi đây có nhỉnh hơn những nơi khác một chút, đem lại nguồn thu nhập cho nhiều gia đình.

Nếu lặn bắt Ốc Cừ là nghề hái ra tiền của đàn ông, thì đập vỏ Ốc Cừ lại là nghề mang lại thu nhập cho nhiều phụ nữ ở Lý Sơn. Đi dọc đường bờ kè chắn sóng, không khó để bắt gặp những nhóm phụ nữ cặm cụi đập vỏ Ốc. Từ lâu, con đường này đã trở thành nơi làm nghề đập vỏ ốc của nhiều người. Hè nóng hay đông lạnh, mặc kệ mưa hay nắng, nếu có ốc hoặc khách cần thì công việc của họ vẫn lặp đi lặp lại không có ngày nào ngơi nghỉ, chỉ trừ những khi có bão, biển động mạnh người ta không đi lặn ốc được để bán.

Từng nhóm nhỏ, từng tiếng lốc cốc đều đặn vang lên. Lớp vỏ cứng của ốc xà cừ bị những chiếc búa sắt đập vào vỡ ra thành nhiều mảnh. Những con ốc sau khi đập ra được nhặc sạch vỏ, nặn ruột kỹ càng, rửa lại với nước nhiều lần là đã có thể bán lại cho các nhà hàng, thực khách để chế biến thành nhiều món ăn ngon và hấp dẫn.

Công việc tưởng dễ nhưng cũng đòi hỏi sự khéo léo, kiên trì, nhẫn nại, vì ngồi nhiều giờ liền. Đập ốc chỉ dùng một lực vừa đủ để vỏ vỡ ra nhưng phần thịt ốc bên trong không bị dập và cũng không bị vỏ đâm vào. Cũng bởi vậy mà nghề này chỉ dành riêng cho phụ nữ.

Hằng ngày, ngư dân nơi đây ra biển lặn bắt ốc xà cừ từ sáng sớm, đến chừng 14 giờ chiều thì trở về. Đây cũng là lúc những người làm nghề đập vỏ ốc như chúng tôi bắt đầu công việc. Mỗi ngày, có thể đập được vài kg cho đến vài tạ ốc tùy theo mùa ốc ít hay nhiều.

Hiện, ốc Cừ còn nguyên vỏ có giá 50 – 60 nghìn đồng/kg, sau khi được làm sạch thì có giá 300 nghìn đồng/kg. Vào mùa nắng, ốc nhiều thì giá ốc rẻ hơn chỉ 40 nghìn đồng/kg ốc còn vỏ và từ 200 – 220 nghìn đồng/kg ốc đã làm sạch. Để cho ra được 1kg ruột ốc thành phẩm, cần có 5 – 6kg ốc vỏ.

Công việc bắt đầu từ chiều cho đến khi hết ốc chứ không tính theo thời gian. Hôm ít, trời chập tối đã xong, còn hôm nhiều thì có khi đến 22 giờ đêm, bóng dáng của những người phụ nữ tảo tần vẫn còn thấp thoáng trên con đường dọc biển. Ngoài công cụ cần thiết để đập ốc, mỗi người phụ nữ đều mang theo một bịch băng cá nhân khi đi làm. “Đập cả ngày, đôi hồi sơ ý đập trúng tay là chuyện thường. Cứ đập trúng thì mình lấy băng cá nhân quấn lại rồi đập tiếp vậy thôi”, một chia sẽ của người dân đập Ốc.

Những đôi tay đã mỏi sau một ngày đập gõ búa có phần khẩn trương hơn. Những người phụ nữ tranh thủ làm nốt số ốc còn lại để kịp trở về nhà.