Ở xứ Đàng Trong, hát Tuồng đã trở thành một loại hình sân khấu rất được dân chúng hâm mộ với tên gọi khác là hát Bội, xuất hiện vào thế kỷ thứ XIII đời nhà Trần là một loại hình sân khấu Cung Đình chỉ dành cho Cung Vua Phủ Chúa.
Này nay, người ta biểu diễn hát Bội ở khắp mọi nơi. Tại Lý Sơn đầu năm người dân luôn mời một đoàn hát về để hát “Cầu Mùa” mong một năm mưa thuận, gió hòa, hành, tỏi được mùa, biển đi đầy tàu. Địa điểm tổ chức cho năm 2023 là tại Dinh Ông Dồi, thời gian từ mùng 9 (ÂL) đến 16 (ÂL).
Nghệ thuật sân khấu hát Bội được coi là loại hình sân khấu cổ điển của Việt Nam hiện nay. Nó mang tính ước lệ, tượng trưng rất cao, ngôn ngữ thâm thúy, mang đậm triết lí và nhân văn. Những bước chân, những cái chỉ tay lên trời, xuống đất… của diễn viên đều tuân thủ nguyên tắc rất chặt chẽ và biểu thị cho những ý nghĩa nhất định của người làm nghề. Hát Bội đặc biệt từ nội dung cốt truyện đến cử chỉ, điệu bộ, lời ca tiếng hát và phục trang biểu diễn. Từ đó, khi hóa trang, các nghệ sĩ phải bảo đảm được thần thái, màu sắc của khuôn mặt phản ánh tính cách nhân vật hóa trang như vua, võ tướng, trung thần, gian thần, nịnh thần,… Bên cạnh đó, màu sắc trang phục từ đỏ, vàng, đen, trắng, xanh… cũng biểu hiện được tính cách nhân vật là “kép độc” hay “kép hiền”.
Bên cạnh đó, “tiếng trống chầu” – cầu nối ữa diễn viên và khán giả – cũng là phần không thể thiếu trong hát Bội. Mỗi âm thanh từ trống chầu đều có quy tắc tượng trưng cho sự khen, chê, thưởng, phạt đối với tiếng ca hoặc vũ đạo.
Hát Bội ở Nam Bộ là biến thể của lối hát Bội cung đình mà những nghệ sĩ, nghệ nhân và những lưu dân mang theo khi tiến sâu về phương Nam mở đất. Hát Bội đã gắn bó với những buồn vui, thăng trầm của lịch sử dân tộc và đất nước suốt mấy trăm năm trở lại đây.
Hát Bội là di sản văn hóa phi vật thể đã đi sâu vào lòng quần chúng, nhân dân nhiều thế hệ. Cải lương Nam Bộ đã bắt nguồn từ hát Bội và có sự ảnh hưởng lớn từ hát Bội. Cải lương là một sự cách tân loại hình sân khấu cổ điển cùng với sự tổng hợp các loại hình ca hát cũ, mới của Nam Bộ lúc bấy giờ, theo một hình thức thể hiện và diễn tả mới mẻ, hấp dẫn.
Ngày nay, qua các công trình nghiên cứu, biên khảo khoa học, người ta công nhận hát Bội là loại hình sân khấu xuất hiện sớm nhất ở Nam Bộ, thuở cha ông ta bắt đầu khai mở vùng đất phương Nam. Và Nam Bộ là nơi tiếp nhận và thích nghi khá sớm loại hình nghệ thuật này như là một sắc thái đặc trưng.
Hát Bội là “viên ngọc quý” trong văn hóa nghệ thuật Tuồng cổ Việt Nam, rất cần được phát huy và bảo tồn, để không bị mai một theo năm tháng. Tuy nhiên, cái khó của hát Bội hiện nay không chỉ là thiếu đất diễn mà là thiếu hụt lớp người kế thừa và đang ngày càng trở nên xa lạ với giới trẻ.
Trên đây là những hiểu biết của Olvis muốn giới thiệu đến với tất cả mọi người. Với mong muốn mang đặc sản Lý Sơn đi quảng bá với tất cả mọi người trên mọi miền Tổ Quốc, Công ty TNHH Volcano có xưởng sản xuất nằm tại đảo Lý Sơn, có thương hiệu OLVIS luôn mang đến cho quý khách hàng sản phẩm tốt nhất với các loại decor mang đậm màu sắc riêng và cho khách tham quan, khám phá quá trình sản xuất một cách công khai. Mọi người muốn mua sản phẩm chính gốc Lý Sơn hãy liên hệ cho bên mình để mua với giá ưu đãi nhé.
